Panorama 2026

Grote veranderingen op het platteland en in het bijzonder in Elsendorp.  De laatste jaren heeft het dorp met haar buitengebied enorme ontwikkeling doorgemaakt. Beginnend in 2016 met voorzichtige verkennende gesprekken tussen ondernemers over een duurzaam en toekomstbestendige dorp. En nu terugkijkend zien we de impact van die eerste stappen. Elsendorp laat zien dat het anders kan, dat het zelf invulling kan geven aan de enorme sociaal maatschappelijke en economische veranderingen. Elsendorp is een voorbeeld van ‘samen lukt het wel, samen zetten we de schouders eronder’.

Regelgeving

Wat is er dan veranderd, wat maakt het zo uniek? Eind 2015 zaten veel ondernemers letterlijk en figuurlijk vast. Er was geen ruimte om uit te breiden. Regelgeving van de overheid knelde met ambities. Omschakelen naar andere bedrijvigheid was wel gewenst, maar de inhoudelijke keuze was moeilijk, kost geld en de vraag was waar dat moest gaan plaatsvinden. Eigen erf of elders. Agrariërs zagen al een aantal jaren de verandering in hun branche, met daarbij de continue druk op milieu, EU regels, geen of beperkte opvolging, angst voor enorme investeringen om überhaupt mee te kunnen in de concurrentie, zonder uitzicht op succes en vermindering schuldenlast. Individueel lukte het niet of maar zeer beperkt om de gewenste verandering in gang te zetten.

Daarbij komt dat de grote maatschappelijke opgaven over duurzame energie, agrofood, circulaire economie, klimaatadaptatie, sociale veerkracht en mobiliteit, de individuele stap naar een nieuwe toekomst nagenoeg onmogelijk maakte. Te groots, te complex, te duur, onbereikbaar en onhaalbaar!

Verkenningen

De eerste verkenningen in 2016 gaven inzicht in individuele wensen en ambitie en met ondersteuning van de deskundigen zijn deze onderling met elkaar in verband gebracht. Vervolgens zijn deze ambities gekoppeld aan de grote opgaven. Er ontstonden nieuwe ideeën omdat er ruimte ontstond. Fysieke maar ook mentale ruimte, ruimte om anders te denken over de invulling van ambities. Er konden oude stallen worden gesloopt, asbest verwijderd en nieuwe moderne innovatieve stallen ontwikkeld. Er was minder ruimte nodig. De daken konden nu gebruikt worden om energie op te wekken. Niet alleen voor de bedrijfsvoering zelf, maar de overtollige energie van een aantal bedrijven wordt nu geleverd aan het dorp.

Zelfvoorziening

De infrastructuur is hierop aangepast. Het dorp zet een stap in zelfvoorziening voor wat betreft duurzame energie. Het landschap is veranderd omdat verrommeling is tegengegaan, oude stallen verwijderd, zelfs een enkele woning in een bedrijven landschap is opgeruimd. Bedrijvigheid is opnieuw geconcentreerd en heeft een kwalitatieve verbetering ondergaan. De aan- en afvoer wegen sluiten nu beter aan op de behoefte van de ondernemers en de vervoersbewegingen zijn afgenomen. Het voormalig agrarisch landschap heeft een impuls gekregen voor recreatie. Zeker in combinatie met de  aangrenzende natuurgebieden Cleefswit, De Krim en Stippelberg is een stevige robuuste zone gecreëerd. Een zone waarbij landschap, natuur en recreatie hand in hand gaan, die uitdaagt tot nieuwe activiteiten. Het dorp is nu beter bestand tegen klimaatverandering. Piekwaterafvoer kan beter worden opgevangen en afgevoerd, er zijn geen overstromingen meer en agrariërs kunnen het waterpeil beter beheersen. Verdroging van natuur kan beter worden opgevangen doordat bovenstrooms water kan worden vastgehouden. Een vitaal platteland met een gezonde economie en een fijn dorp om te leven en wonen.